Powiększ
Powiększ zdjęcie

Dominika Bujnowska

Rok przyznania nagrody:
1981

Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Plastyka. Rękodzieło. Tkaczka

Region:
Mazowieckie, Węgrów

Dominika Bujnowska urodziła się 17 XII 1903 r. we wsi Klewianka nad Biebrzą na Podlasiu w rodzinie chłopskiej. Po II wojnie światowej zamieszkała w Węgrowie. Zanim osiadła w Węgrowie przez kilka lat przebywała w Mariówce, w Opoczyńskiem ucząc się w klasztornej szkole Zgromadzenia Służebniczej NMP krawiectwa i tkactwa. Mieszkając później na Wileńszczyźnie tkała typowe dla tego regionu dywany, radziuszki i sejpaki. Techniki tkania dywanów dwuosnowowych nauczyła się w Sokółce. W Węgrowie zamieszkała w swoim Zgromadzeniu Służebniczek, do którego wcześniej wstąpiła nie przyoblekając ubioru zakonnego.

W Węgrowie zetknęła się z Zofią Tomrle, założycielką i długoletnią dyrektorką Podlaskiej Spółdzielni Sztuki i Przemysłu Ludowego. W 1949 r. została zatrudniona w tej spółdzielni jako pierwsza tkaczka i instruktorka tkactwa dwuosnowowego. Zachęcana i inspirowana przez Z. Tomrle zaczęła uczyć tej techniki młode tkaczki, a jednocześnie sama tkała dywany wprowadzając coraz to nowe rozwiązania plastyczne. W 1952 r. powstał dywan „Droga przez wieś”. Po obu stronach szerokiej, brukowanej drogi obsadzonej rzędami drzew tkaczka zakomponowała po 4 domki w sadach i ogródkach kwiatowych, każdy inny. Dywan wzbudził zachwyt i uznanie. Stał się na długie lata niedościgłym wzorem. Tkaczka otrzymała nagrodę i stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki. W czasie prawie 40-letniej pracy twórczej D. Bujnowska wytkała ponad 1500 dywanów i na próżno byłoby szukać dwóch identycznych. Jeżeli powtarzały się podobne tematy: Las, Sad, Pasieka, Orka, Prace przy lnie, Wesela, Boże Narodzenie, MB Częstochowska, Papież-Polak to zawsze były one inaczej komponowane, z odmiennymi ornamentami, inną kolorystyką, mimo że zazwyczaj dwubarwną - bo taką narzucała technika tkactwa dwuosnowowego - ale zawsze dostosowaną do tematu. Dywany sygnowała: BD z datą. Dywany D. Bujnowskiej przez dziesięciolecia były najbardziej eksportowym towarem polskiej sztuki ludowej. Pokazywano je w Anglii (1956), Szwajcarii (1957), ZSRR (1957), Francji (1960), a potem w państwach skandynawskich, w Niemczech, w Ameryce.

W Polsce uczestniczyła w licznych konkursach i wystawach: Węgrów, Warszawa, Białystok, Lublin, Rzeszów, Płock, Toruń, Kraków, Ciechanowiec. Wielokrotnie nagradzana. Dywany D. Bujnowskiej posiadają muzea: w Warszawie, Płocku, Toruniu, Krakowie, Białymstoku, Ciechanowcu, Łukowie. Duzy zbiór przechowuje Spółdzielnia w Węgrowie. O twórczości tkaczki pisano w licznych wydawnictwach, jeszcze bardziej rozpropagowane były reprodukcje z jej dywanów.

Dominika Bujnowska zmarła w Węgrowie 28 lutego 1989 roku.

 

Marian Pokropek

 

http://www.fotografika-kurc.prosta.pl/wegrow/1986_40_lat_cepelii.html