Powiększ
Powiększ zdjęcie

Lilia Sola

Rok przyznania nagrody:
2019

Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Plastyka obrzędowa i dekoracyjna. Literatura ludowa. Poetka

Region:
Puławy, woj. lubelskie

Jedna z najbardziej znanych współczesnych artystek ludowych Lubelszczyzny. Wszechstronnie utalentowana. Tworzy zgodnie z kanonem ludowej tradycji regionu a jednocześnie, jak wielu znakomitych artystów, nadaje pracom indywidualny rys świadczący nie tylko o wielkim talencie ale i wrażliwości na formę i kolor. Jest uznaną wycinankarką, jej prace kontynuują tradycję wycinanki lubelskiej; jednobarwnej, nieco ciężkiej w formie, ale znakomita technika czyni z ich małe dzieła sztuki. L. Sola wykonuje także tradycyjne ozdoby wnętrza i rekwizyty świąteczne: pająki, kwiaty z krepiny, palmy, wianki, ozdoby choinkowe, rózgi weselne. Zajmuję się hafciarstwem.  Podejmuje próby malarskie i rzeźbiarskie.

W ciągu kilkudziesięciu lat uczestniczyła w wielu konkursach i przeglądach twórczości Lubelszczyzny uzyskując liczne nagrody i wyróżnienia. Jej prace trafiły do kolekcji muzealnych w Polsce i za granicą. Swoje umiejętności przekazuje kolejny pokoleniom w rodzinie i społeczności.

Drugim polem zainteresowań twórczych Lilii Soli stała się literatura. Wiersze układała już w młodości, z czasem zaczęła je przedstawiać przy okazji prezentacji prac plastycznych. Jej poezja została dobrze oceniona przez redaktorów wydawanego przez STL pisma „Twórczość Ludowa”, które zamieszcza jej wiersze.  Ich wybór znalazł się także w antologiach poezji ludowej: Z ziemi wyrosłe, z serca utkane (red. J. Orlewska, Puławy 1999) i Gdzie pył chlebowy słońca sięga (oprac. D. Niewiadomski, Lublin 2006).  W roku 2006 Stowarzyszenie Twórców Ludowych wydało autorski tomik poezji Lilii Soli Choć wioska moja daleko (wybór, opracowanie i wstęp H. Kosienkowska, Lublin 2006). L. Sola pisze także niewielkie formy prozatorskie. W twórczości literackiej odwołuje się do tych tematów, które poznała w trakcie pracowitego życia; do opowieści starszych o minionych czasach, do tradycji. Opowiada w wierszach o rodzinie, uczuciach, wierze, która skłania ją do wielu przemyśleń nad wpływem Boga na ludzkie życie, o roli modlitwy, Słowa Bożego; przede wszystkim Ewangelii. W wierszach często wraca z sentymentem do wsi, którą opuściła dawno, ale zawsze darzy tkliwym wspomnieniem.

L. Sola jest nie tylko wszechstronną artystką, ale także aktywną działaczką Stowarzyszenia Twórców Ludowych, do którego należy od 1979 roku. Wcześniej, w 1973 roku, przystąpiła do Klubu Twórców i Artystów Ludowych w Puławach. Wiele lat przewodniczyła temu klubowi. W STL działa na rzecz środowiska; kilka kadencji pełniła funkcje sekretarza Zarządu Głównego, była także przewodniczącą Komisji Rewizyjnej, jak też wiceprezesem Oddziału Lubelskiego STL

Za swoją działalność artystyczną i popularyzatorską L. Sola została w 1999 roku uhonorowana dyplomem Ministra Kultury i Sztuki „Za zasługi w upowszechnianiu kultury ludowej”. Otrzymała wysokie odznaczenia państwowe: Brązowy Krzyż Zasługi  (1976), Srebrny Krzyż Zasługi (1985), Złoty Krzyż Zasługi (1998). W 1983 roku otrzymała odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”. Doceniły ją także władze województwa lubelskiego nadając w 1989 roku honorową odznakę „Za zasługi dla Lubelszczyzny”.

 

Alicja Mironiuk Nikolska