Powiększ
Powiększ zdjęcie

Bożenna Golcz

Rok przyznania nagrody:
1988

Kategoria:
Kategoria V. Działalność naukowa, dokumentacyjna, animacja i upowszechnianie kultury ludowej

Dziedzina:
Działalność naukowa, upowszechnianie, animacja

Region:
Mazowieckie, Warszawa

Urodziła się w 1932 r. w Warszawie, studiowała na Uniwersytecie Warszawskim i w 1955 r. uzyskała dyplom magistra etnografii. Od 1959 do 1992 r. pracowała w Centralnym Związku Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego ,,Cepelia” w Wydziale Artystycznej Wytwórczości Ludowej (od 1972 r. jako naczelnik), a po reorganizacji w 1976 r. jako dyrektor Biura Etnograficznego. Domeną jej działalności była ochrona tradycyjnej sztuki ludowej i rękodzieła oraz stymulowanie poczynań poszczególnych spółdzielni cepeliowskich w kierunku najpełniejszego wykorzystywania regionalnych form oraz takiej współpracy z twórcami ludowymi, by ich umiejętności i inwencje służyły kształtowaniu narodowego stylu współczesnej plastyki użytkowej w Polsce. Cele te realizowane były m.in. poprzez Centralną Komisję Ocen Etnograficznych, której przewodniczyła. Zasadniczą rolę w kształtowaniu profilu spółdzielni oraz podnoszeniu artystycznego poziomu wytworów oraz ich wierności regionalnym tradycjom spełniały konkursy cepeliowskie w zakresie takich dziedzin jak tkactwo, ceramika, haft, koronka, wycinanka itd. Bożenna Golcz zawsze wybierała do jury najwybitniejszych znawców, aby poddać zgłoszone prace najbardziej fachowej i wymagającej ocenie. Sama brała udział w jury konkursów organizowanych przez muzea i instytucje kulturalne oraz Stowarzyszenie Twórców Ludowych.

Jej wstawiennictwu wiele muzeów zawdzięcza przyznanie funduszy niezbędnych na wydanie ważnych prac etnograficznych, które z braku środków nie miały szans ukazać się drukiem. W ciągu dwudziestu lat Bożenna Golcz z sukcesem kierowała całą sferą cepeliowskiego mecenatu nad sztuką ludową.

Problemy ochrony artystycznej wytwórczości ludowej w Polsce prezentowała na posiedzeniach Światowej Rady Rękodzieła artystycznego afiliowanej przy UNESCO oraz Grupie Roboczej do Spraw Wytwórczości Ludowej powołanej przez Polskę, Czechosłowację, Węgry i Rumunię. Ponadto była i jest członkiem Rady Naukowej Stowarzyszenia Twórców Ludowych biorąc czynny udział w sekcji plastyki ludowej. Znajomość tradycyjnej sztuki ludowej poszczególnych regionów etnograficznych pozwoliła Bożennie Golcz na opracowanie szeregu artykułów zamieszczanych również w czasopismach naukowych (np. „Polska Sztuka Ludowa”) oraz napisanie wstępów do wielu katalogów wystaw pokonkursowych.

 

Aleksander Błachowski