Powiększ
Powiększ zdjęcie

Teodor Biegun

Rok przyznania nagrody:
2000

Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Plastyka. Rzeźbiarz

Region:
Śląskie, powiat żywiecki, Beskid Żywiecki, Żywiec

Teodor Biegun urodził się w 1925 roku w Lachowicach (bardzo znany ośrodek wyrobu zabawek), mieszkał zaś w Żywcu. Pochodził z rodziny, która od pokoleń zajmowała się wyrobem drewnianych zabawek. Sam wykonywał je od 1940 roku, posługując się podczas pracy prostymi, tradycyjnymi narzędziami i nawiązując do dawnego wzornictwa, sięgającego XIX wieku. Zdobyte umiejętności wykonawcze oraz tradycyjne formy zdobnicze, których nauczył się w środowisku rodzinnym i lokalnym, przekazał swojemu synowi. Zabawki wykonywane w jego rodzinie posiadają indywidualne, charakterystyczne cechy, do których należy zaliczyć bogatą kolorystykę oraz ryzowane ornamenty, głównie geometryczne i roślinne. Najbardziej znane formy drewnianych zabawek Teodora Bieguna to bryczki z konikami, kołyski, wózki i taczki, karuzele na kijku poruszające się podczas jazdy i konie „wyścigowe”. Szczególną popularnością cieszą się drewniane koniki. Teodor Biegun przez wiele lat współpracował z „Cepelią”, dzięki czemu jego wyroby znane są nie tylko na rynku krajowym, ale i zagranicą.

Artysta otrzymał w 1993 roku III nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie na Zabawkę Ludową w Bielsku-Białej, a 1997 roku I nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie na Zabawkę Ludową w Kielcach. W 1997 roku otrzymał także tytuł „Zabawkarza Roku” w Leżajsku.

Teodor Biegun był uczestnikiem licznych Cepeliad i kiermaszów sztuki ludowej organizowanych w Żywcu, Wiśle, Szczyrku, Zakopanem, Kazimierzu, Toruniu, Warszawie i Krakowie. Swoje zabawki prezentował na targach w Niemczech (1996), we Francji (1997) oraz na Węgrzech, w Czechach i na Słowacji. W 1996 roku artysta otrzymał nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki za działalność w zakresie zabawkarstwa ludowego. Od 1951 roku był członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Przez ponad 20 lat prowadził w Żywcu Galerię Sztuki Ludowej. Zabawki Teodora Bieguna znajdują się w zbiorach muzealnych Torunia, Kielc, Szydłowca, Bielska-Białej, Warszawy i Krakowa.

Teodor Biegun zmarł 22 kwietnia 2011 roku.

 

Barbara Zagórna-Tężycka

 

http://www.foto.etnofoto.net/displayimage.php?album=21&pos=1

http://www.teleadreson.pl/sztuka-ludowa-teodor-i-zdzislaw-biegun-b614188a6c.html