Powiększ
Powiększ zdjęcie

dr Barbara Kołodziejska

Rok przyznania nagrody:
2006

Kategoria:
Kategoria V. Działalność naukowa, dokumentacyjna, animacja i upowszechnianie kultury ludowej

Dziedzina:
Działalność naukowa, upowszechnianie, animacja

Region:
Lubuskie, Zielona Góra

Barbara Kołodziejska wieloletnią działalnością badawczą, naukową oraz społeczną związana była  z regionem Wielkopolskim i Ziemią Lubuską.  Po ukończeniu studiów etnograficznych na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza (1955) rozpoczęła pracę naukową w Pracowni Etnograficznej Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. W 1958 roku podjęła pracę w Muzeum Okręgowym w Zielonej Górze.  Inicjowała i realizowała badania etnograficzne nad kulturą ludową obszaru Ziemi Lubuskiej, ze szczególnym uwzględnieniem procesu przemian dokonujących się w okresie powojennym, na obszarze kulturowo zróżnicowanym, zasiedlonym przez osadników z Bukowiny Rumuńskiej, Tarnopolskiego, Wileńszczyzny, Podkarpacia oraz przez ludność autochtoniczną. Efektem wieloletniej pracy badawczej i popularyzatorskiej było reaktywowanie działalności twórczej w kręgach przesiedleńców, wyrwanych ze swego rodzimego środowiska i skonfrontowanych z grupami obcymi, poprzez uświadomienie im wartości ich pracy artystycznej dla nowych miejsc osiedlenia (na terenie Ziem Zachodnich).

W roku 1971 Barbara Kołodziejska przedstawiła dysertację doktorską i uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie etnografii na Uniwersytecie w Poznaniu. Jej działalność badawcza zaowocowała zgromadzeniem bogatych materiałów terenowych i rozbudowaniem muzealnej kolekcji etnograficznej. Wynikiem konsekwentnie realizowanego przez B. Kołodziejską, programu  badań naukowych i gromadzenia zabytków kultury ludowej z terenu województwa zielonogórskiego, było rozbudowanie struktury organizacyjnej Muzeum: powołanie Działu Etnograficznego (1960), przekształcenie go w Zielonogórski Park Etnograficzny, Oddział Muzeum (1976), następnie utworzenie samodzielnego Muzeum Etnograficznego w Zielonej Górze z siedzibą w Ochli (1982). B. Kołodziejska w latach 1982-1998 sprawowała funkcję dyrektora Muzeum Etnograficznego.  Od 1992 r. była pracownikiem naukowym Wyższej Szkoły Pedagogicznej - Uniwersytetu Zielonogórskiego, promotorem prac z  dziedziny kultury ludowej. W swoim dorobku posiada wiele publikacji  naukowych (Rzemiosło garncarskie w Zielonogórskiem, Poznań-Wraszawa, 1973; Przemiany kultury ludowej w Zielonogórskiem, Zielona Góra, 1996; artykuły specjalistyczne w czasopiśmiennictwie muzealnym i naukowym „Zielonogórskie Zeszyty Muzealne”, „Rocznik Lubuski”, „Polska sztuka Ludowa”, „Acta Scansenologica”), szereg pozycji o charakterze popularyzującym zagadnienia dziedzictwa kulturowego regionu, ludowej twórczości artystycznej oraz wydawnictwa prezentujące dokonania Muzeum Etnograficznego – informatory i katalogi zbiorów i muzealnych wystaw.

Działalność w dziedzinie muzealnictwa, w zakresie ruchu folklorystycznego - zachowania, ochrony i popularyzacji dziedzictwa kulturowego Ziemi Lubuskiej, kontynuował po przejściu na emeryturę (1998). Współpracowała z regionalnymi instytucjami kultury (Muzeum Etnograficznym, przewodniczy Radzie Programowej Regionalnego Centrum Animacji Kultury w Zielonej Górze, pełniła funkcję wiceprezesa Lubuskiego Stowarzyszenia Promocji Kultury „Pro Arte”), sprawowała funkcję społecznego konsultanta ds. folkloru w województwie zielonogórskim, aktywnie wspierała działania na rzecz ochrony dziedzictwa Górali Czadeckich, zachowania folkloru Regionu Kozła i zachodniej Wielkopolski (konsultowała Regionalny Zespół Pieśni i Tańca im. Tomka Spychały z Dąbrówki Wielkp., Zespół Regionalny „Wesele Przyrostyńskie” z Przyprostyni koło Zbąszynia, Lubuski Zespół Pieśni i Tańca).

Była członkiem Lubuskiego Towarzystwa Naukowego (od 1964), Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (1970), Stowarzyszenia Przyjaciół Wsi Ochla (2002). Od 1984 r. była stałym członkiem Rady Artystycznej Międzynarodowych Festiwali  Folkloru (CIOFF).

Dr Barbara Kołodziejska zmarła 11 marca 2018 roku.

 /red.K.M./